قوچان؛ گنجینه‌ای از صنایع دستی و هنرهای سنتی

به گزارش خبرنگار گروه فرهنگی پایگاه خبری تحلیلی «صبح توس»، صنایع دستی به عنوان یکی از مهم‌ترین نمودهای فرهنگی و هنری نقش بسزایی در حفظ هویت ملی و محلی ایفا می‌کنند.

قوچان، شهری با تاریخ و فرهنگ غنی در خراسان رضوی، به دلیل موقعیت جغرافیایی و تنوع فرهنگی، دارای صنایع دستی متنوع و منحصر به فردی است که این صنایع نه تنها به عنوان یک منبع درآمد برای بسیاری از خانواده‌ها عمل می‌کنند، بلکه به عنوان نمادهایی از هنر و ذوق مردم این دیار نیز شناخته می‌شوند.

صنایع دستی قوچان شامل گلیم بافی، چارق‌دوزی، بافت‌های داری، چرم‌دوزی و هنرهای دیگر است که هر یک از آن‌ها داستانی از تاریخ و فرهنگ این منطقه را روایت می‌کنند؛ گلیم‌های دستباف قوچان به خاطر طرح‌ها و رنگ‌های متنوع خود، شهرت جهانی دارند و نشان‌دهنده ذوق و سلیقه بالای هنرمندان محلی هستند.

گلیم بافی و چارق‌دوزی از هنرهای سنتی و اصیل قوچان به شمار می‌آیند که با استفاده از الیاف طبیعی و طرح‌های زیبا، هویت فرهنگی این منطقه را به تصویر می‌کشند، این صنایع دستی نه تنها نمادی از مهارت‌های هنری محلی هستند، بلکه به عنوان میراثی ارزشمند در حفظ سنت‌ها و فرهنگ بومی نیز نقش دارند.

توسعه صنایع دستی در قوچان نیازمند توجه ویژه‌ای است، برنامه‌ریزی برای حفظ و توسعه این صنایع از اهمیت بالایی برخوردار است و ایجاد کارگاه‌های آموزشی، برگزاری نمایشگاه‌ها و بازارچه‌های محلی، حمایت از هنرمندان و فراهم کردن بسترهای لازم برای بازاریابی محصولات می‌تواند به رونق این صنایع کمک کند.

قوچان پتانسیل و ظرفیت بالایی در توسعه صنایع و هنرهای دست‌دوز دارد

مهدی پروانه در گفتگو با خبرنگار گروه فرهنگی پایگاه خبری تحلیلی «صبح توس»، اظهار کرد: گلیم بافی، نمدمالی، چاروق دوزی، چرم دوزی، ساخت سازهای سنتی، طراحی و دوخت لباس‌های محلی و معرق از جمله رشته های فعال و بومی صنایع دستی در این شهرستان به شمار می روند.

وی تعداد هنرمندان فعال صنایع دستی در قوچان و دارای مجوز تولید کارگاهی انفرادی را ۵۰ نفر و هنرمندان دارای مجوز صنایع دستی از درگاه ملی مجوزهای کشور در بخش مشاغل خانگی مستقل و پشتیبان را ۱۸۵ نفر برشمرد و تصریح کرد: با توجه به پتانسیل بالای شهرستان و عدم وجود مرکزی مستقل جهت آموزش، پروژه مرکز آموزش صنایع دستی و هنرهای سنتی در عرصه جنوبی نمایندگی میراث فرهنگی، صنایع‌دستی و گردشگری این شهرستان طراحی و در مرحله ساخت و احداث قرار گرفته است و هم اکنون مراحل پایانی خود را طی می‌کند.

مسئول نمایندگی میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری قوچان ادامه داد: علاقه‌مندان و هنردوستان زیادی برای فراگیری آموزش صنایع دستی تمایل نشان می‌دهند که سال گذشته دو دوره آموزش گلیم بافی توسط مربی تحت پوشش این اداره برگزار و در پایان گواهینامه آموزش و مهارت معتبر برای فراگیران صادر شد.

پروانه با تأکید بر این موضوع که جوانان علاقه زیادی به فراگیری هنرهای سنتی و صنایع‌دستی نشان می‌دهند و این مهم تاکنون در قوچان بسیار مشهود بوده است، گفت: شرکت در نمایشگاه‌ها همواره در دستور کار بوده و قریب به اتفاق هنرمندان در حال حاضر، جوانان با نسبت چهار خانم به یک آقا هستند و جوانان بسیاری تاکنون با حوزه اقتصادی تولید صنایع دستی و نگرش بازاریابی آشنایی پیدا کرده‌اند.

وی با اشاره به اینکه در حال حاضر شرکت دادن هنرمندان در نمایشگاه‌های مختلف داخلی و حتی خارجی توانسته است بسیاری از مشکلات آن‌ها را در عرضه محصولات هنری تسهیل کند، بیان کرد: افتتاح مرکزی سنتی توسط هنرمندان در حاشیه بزرگراه و پارک خطی ورودی قوچان هم موجب شده است تا هنرمندانی که در بخش فروش مشکل داشته‌اند کمتر با این معضل روبرو باشند.

مسئول نمایندگی میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری قوچان یادآور شد: البته به دلیل استقبال کم هنرمندان از بازارچه صنایع دستی احداث شده در ورودی قوچان طی سال‌های گذشته، این مسئله موجب شده است تا اکثر غرفه‌های ایجاد شده در این محل برای عرضه هنر دست هنرمندان این شهرستان به صنوف دیگری واگذار شود که همین مسئله نیز یک مشکل مهم به شمار می‌آید و باید در آینده نسبت به تغییر یا بازطراحی در این زمینه توجه ویژه‌ای صورت بگیرد تا سوغات و هدایای تولیدی هنر دست این شهرستان در مکانی جامع و متمرکز به مسافران و زائران عرضه شود.

پروانه تصریح کرد: آمار دقیقی از صادرات در حوزه صنایع دستی وجود ندارد که بتوان به صورت رسمی عدد و رقم مشخصی را نسبت به این مسئله اعلام کرد اما واسطه‌ها بسیاری از دست‌بافته‌های تولیدی این شهرستان در زمینه گلیم، نمد، چارق و... را به کشورهای حوزه خلیج فارس، آلمان، فرانسه و... صادر می‌کنند.

انتهای خبر/