راهبردهای علمی صرفه‌جویی انرژی در مراکز درمانی

ابراهیم نوری‌گوشکی، در گفتگو با خبرنگار گروه اقتصادی پایگاه خبری تحلیلی «صبح توس»، با اشاره به مصرف بالای انرژی در مراکز بهداشتی و درمانی کشور، اظهار کرد: بیمارستان‌ها از بزرگ‌ترین مصرف‌کنندگان انرژی در بخش عمومی به شمار می‌آیند و کاهش مصرف این منابع حیاتی نه‌تنها یک ضرورت زیست‌محیطی، بلکه وظیفه‌ای انسانی، مدیریتی و علمی است.

وی افزود: کاهش مصرف انرژی بدون لطمه به کیفیت خدمات درمانی تنها از مسیر برنامه‌ریزی عملیاتی، فرهنگ‌سازی و به‌کارگیری فناوری‌های نوین امکان‌پذیر خواهد بود، مطالعات بین‌المللی نشان می‌دهد که مصرف انرژی در بیمارستان‌ها بین ۲/۵ تا ۵ برابر سایر ساختمان‌های عمومی است و در ایران نیز مصرف سرانه آب در این مراکز تا سه برابر میانگین مصرف خانوار برآورد شده است.

عضو هیأت مدیره انجمن علمی متخصصان پزشکی خانواده ایران بیان کرد: در شرایطی که کشور با بحران کم‌آبی و قطع برق مواجه است، حتی چند ساعت خاموشی یا افت فشار آب می‌تواند جان بیماران را با خطر جدی روبه‌رو کند.

نوری‌گوشکی با تأکید بر ضرورت کاهش هزینه‌های غیرضروری و بهبود بهره‌وری اقتصادی مراکز درمانی خاطرنشان کرد: افزایش پایداری خدمات در شرایط اضطراری، کاهش آثار زیست‌محیطی و کمک به توسعه پایدار از جمله اهداف اصلی مدیریت انرژی در این مراکز است.

وی در ادامه با اشاره به راهبردهای صرفه‌جویی در مصرف برق ابراز کرد: استفاده حداکثری از نور طبیعی در طراحی و بهره‌برداری، نصب چراغ‌های کم‌مصرف با سنسور حرکتی در فضاهایی مانند راهروها و انبارها، خاموش کردن چراغ‌های غیرضروری در پایان شیفت کاری و بهره‌گیری از سیستم‌های خورشیدی برای تأمین برق یا گرمایش آب از جمله اقدامات پیشنهادی در این حوزه است.

عضو هیأت مدیره انجمن علمی متخصصان پزشکی خانواده ایران تصریح کرد: تنظیم دمای ترموستات‌ها در محدوده بهینه، سرویس و پاک‌سازی منظم تجهیزات سرمایشی و گرمایشی، نصب ترموستات‌های هوشمند، استفاده از عایق‌کاری مناسب و به‌کارگیری تجهیزات برقی و پزشکی کم‌مصرف نیز نقش مهمی در کاهش مصرف انرژی دارند.

نوری‌گوشکی با اشاره به لزوم مدیریت تجهیزات الکتریکی و پزشکی تأکید کرد: خاموش کردن دستگاه‌های غیرفعال مانند مانیتورها، پرینترها و ام‌آرآی در خارج از ساعات بهره‌برداری، اولویت دادن به خرید تجهیزات با رتبه انرژی بالا و نصب یو‌پی‌اس و سیستم‌های پایش مصرف برای دستگاه‌های حیاتی از دیگر اقدامات مؤثر در این زمینه است.

وی بر نقش آموزش و فرهنگ‌سازی در میان کارکنان مراکز درمانی تأکید کرد و افزود: طراحی و برگزاری کارگاه‌های آموزشی برای کادر درمان، نیروی خدماتی و اداری، نصب پوسترها و تابلوهای هشدار مصرف انرژی در فضاهای پرتردد و اجرای برنامه‌های تشویقی برای بخش‌های موفق در کاهش مصرف می‌تواند به اصلاح الگوی مصرف کمک شایانی کند.

عضو هیأت مدیره انجمن علمی متخصصان پزشکی خانواده ایران همچنین در خصوص راهبردهای کاهش مصرف آب یادآوری کرد: تعویض شیرآلات فرسوده با انواع چشمی یا پدالی، نصب پرلاتور برای کنترل جریان آب، بررسی و رفع نشت‌ها در لوله‌ها، فلاش‌تانک‌ها و مخازن، و استفاده از شیرآلات کم‌مصرف مانند اهرمی یا سنسوردار از جمله اقدامات مهم در این حوزه به شمار می‌روند.

نوری‌گوشکی خاطرنشان کرد: استفاده مجدد از آب خاکستری، جمع‌آوری آب تقطیر شده دستگاه‌های تهویه برای آبیاری فضای سبز و جداسازی شبکه فاضلاب بهداشتی از فاضلاب صنعتی با هدف بازچرخانی آب از دیگر راهکارهای مؤثر در مدیریت منابع آبی مراکز درمانی است.

وی گفت: آموزش بیماران و همراهان درباره روش‌های صحیح مصرف آب، بهینه‌سازی فرایندهای شست‌وشو و ضدعفونی، اجرای آبیاری هوشمند در فضای سبز بیمارستان‌ها و استفاده از سیستم‌های قطره‌ای و زمان‌بندی‌شده نیز باید به‌عنوان بخشی از سیاست‌های جامع مدیریت آب در دستور کار قرار گیرد.

عضو هیأت مدیره انجمن علمی متخصصان پزشکی خانواده ایران در پایان تأکید کرد: با برنامه‌ریزی علمی، آموزش هدفمند، اصلاح تجهیزات و تغییر رفتار مصرفی، می‌توان مصرف آب و برق در مراکز درمانی را به شکل معناداری کاهش داد. صرفه‌جویی در انرژی نه‌تنها یک وظیفه مدیریتی، بلکه مسئولیتی اخلاقی، زیست‌محیطی و ملی است و امروز نظام سلامت باید در خط مقدم مقابله با بحران انرژی کشور قرار گیرد.

انتهای خبر/