کشمش خلیل‌آباد در دوراهی شکوفایی یا بحران

به گزارش پایگاه خبری تحلیلی «صبح توس»؛ به نقل از خبرگزاری صدا و سیما، مرکز خراسان رضوی، شهرستان خلیل‌آباد در غرب استان خراسان رضوی یکی از مناطق مهم تولید انگور و کشمش در کشور است. این شهرستان با داشتن ۵۷۲۷ هکتار باغ انگور، به ویژه در تولید کشمش، نقش مهمی در اقتصاد محلی و ملی دارد. اما این منطقه با چالش‌های زیادی روبرو است، از جمله تغییرات آب و هوایی، کمبود آب و مشکلات در بازاریابی که همه اینها تهدیدی جدی برای آینده کشاورزی خلیل‌آباد به حساب می‌آید.

پتانسیل‌های بالای تولید انگور و کشمش در خلیل‌آباد

مسئول باغبانی جهاد کشاورزی شهرستان خلیل‌آباد گفت: خلیل‌آباد با ۵۷۲۷ هکتار باغ انگور، بزرگ‌ترین تولیدکننده انگور در استان خراسان رضوی است. او توضیح داد که شرایط جغرافیایی و آب و هوایی خاص این منطقه، امکان تولید انگور با کیفیت بالا را فراهم کرده و این می‌تواند به افزایش صادرات و درآمد کشاورزان کمک کند.

محمدرضا عجمی همچنین به بازار‌های صادراتی اشاره کرد و گفت: کشمش تولیدی خلیل‌آباد به کشور‌های همسایه و دیگر استان‌ها صادر می‌شود. با توجه به نیاز جهانی به محصولات خشکبار، این شهرستان می‌تواند با بهبود روش‌های تولید و بسته‌بندی، سهم بیشتری از بازار‌های بین‌المللی را به خود اختصاص دهد.

وی بر اهمیت سرمایه‌گذاری در تکنولوژی‌های جدید و آموزش کشاورزان برای بهبود کیفیت محصولات تأکید کرد و افزود: خلیل‌آباد همچنین پتانسیل بالایی برای تنوع محصولات کشاورزی دارد.

مسئول باغبانی جهاد کشاورزی شهرستان خلیل‌آباد افزود: که اگرچه انگور و کشمش محصولات اصلی این شهرستان هستند، اما با توجه به نیاز بازار و شرایط آب و هوایی، امکان پرورش محصولات جدید نیز وجود دارد.

وی تصریح کرد که با توجه به این فرصت‌ها، خلیل‌آباد می‌تواند به عنوان یک قطب مهم در تولید و صادرات محصولات کشاورزی در کشور مطرح شود و به رشد اقتصادی و توسعه پایدار منطقه کمک کند.

تغییرات اقلیمی، چالش اصلی تولید کشمش و انگور در خلیل‌آباد

رئیس اداره آموزش و ترویج جهاد کشاورزی خلیل‌آباد هم در گفت‌وگو با خبرنگار ما به بررسی مشکلات جدی در تولید کشمش و انگور در این منطقه پرداخت.

وی تغییرات اقلیمی و کمبود منابع آبی را به عنوان یکی از بزرگ‌ترین چالش‌ها معرفی کرد و گفت: کمبود بارش و خشکسالی، به‌ویژه در سال‌های اخیر، باعث کاهش ۵۰ درصدی تولید انگور نسبت به میانگین سال‌های گذشته شده است.

علی صفری همچنین اشاره کرد که خاموشی چاه‌های کشاورزی در تابستان و تأخیر در آبگیری باغات، اوضاع را بدتر کرده و به بحران آبی در این منطقه افزوده است.

وی به خسارت‌های طبیعی مانند سرما، تگرگ، سیل و طوفان نیز اشاره کرد و گفت: این مشکلات به باغات انگور آسیب می‌زنند و تولید را به شدت تحت‌تأثیر قرار می‌دهند. کشاورزان نیاز دارند که برنامه‌ریزی و مدیریت بحران داشته باشند تا با این چالش‌ها مقابله کنند.

صفری همچنین به چالش‌های بازاریابی محصولات کشمش و انگور اشاره کرد و گفت: باید در زمینه بازاریابی و برندینگ کارهای بیشتری انجام شود تا کشمش‌های تولیدی خلیل‌آباد با برند این شهرستان به بازار عرضه شوند.

چالش‌های جدی کشاورزان خلیل‌آباد، خاموشی‌ها و افزایش هزینه‌ها

کشاورزان خلیل‌آباد در گفت‌و‌گو با خبرنگار ما به مشکلات جدی ناشی از خاموشی‌های مکرر اشاره کردند. یکی از کشاورزان گفت که خاموشی‌ها تأثیر منفی زیادی بر کشت انگور گذاشته است و توضیح داد: قبلاً برق ۱۵ ساعت در روز فعال بود، اما حالا فقط ۵ تا ۶ ساعت برق داریم که این موضوع به شدت بر کار ما تأثیر می‌گذارد. این کشاورز ادامه داد که شرایط اقتصادی هم بر فروش کشمش تأثیر منفی گذاشته است.

او گفت: هزینه‌ها به شدت افزایش یافته و مجبوریم نیروی کار را کاهش دهیم. مزد کارگر نسبت به سال گذشته بیشتر شده و این باعث شده قیمت کشمش ما نسبت به سال گذشته پایین‌تر باشد. او از مسئولان خواست که راهکار‌هایی برای بهبود فروش کشمش ارائه دهند.

کشاورز دیگری هم به وضعیت نگران‌کننده قیمت‌ها اشاره کرد و گفت: امسال با مشکلات زیادی در خرید و فروش کشمش مواجه هستیم. قیمت‌ها به شدت کاهش یافته و این برای ما کشاورزان نگران‌کننده است.

او افزود که با وجود افزایش هزینه‌های تولید، قیمت خرید کشمش حتی کاهش یافته و این وضعیت به شدت بر درآمد کشاورزان تأثیر گذاشته است.

کشاورزان همچنین به مشکلات ناشی از خاموشی و گرما اشاره کردند و گفتند: هزینه‌ها به حدی بالا رفته که دیگر نمی‌توانیم قیمت کشمش را جبران کنیم. با وجود گرما و خاموشی‌های مکرر، مجبور به استفاده از موتور‌های بیشتری برای آبیاری هستیم که این هم هزینه‌ها را افزایش می‌دهد.

یکی دیگر از کشاورزان به فشار دلالان و کاهش قیمت‌ها اشاره کرد و گفت: ما تحت‌فشار دلال‌ها هستیم و قیمت کشمش به شدت پایین آمده است. در حالی که هزینه‌های تولید بیشتر شده، قیمت‌ها به حدی کاهش یافته که دیگر نمی‌توانیم هزینه‌های خود را جبران کنیم.

کشاورزان خلیل‌آباد به شدت از مسئولان درخواست کردند که به مشکلات آنها توجه کنند و راهکار‌هایی برای حمایت از کشاورزان ارائه دهند. یکی از آنها گفت: اگر به این وضعیت ادامه دهیم، ممکن است نتوانیم به فعالیت‌های کشاورزی ادامه دهیم.

ضرورت توجه به مشکلات کشاورزان

حجت‌الاسلام محمدعلی دستجردی، امام جمعه خلیل‌آباد نیز به چالش‌های پیش روی کشاورزان اشاره کرد و گفت: در دو سال گذشته، کشاورزان این شهرستان حدود ۲ هزار میلیارد تومان خسارت دیده‌اند. فرونشست زمین موجب شده عمق چاه‌های کشاورزی به ۳۰۰ متر برسد که این موضوع خطرناک است.

وی همچنین بر لزوم استفاده بهینه از آب تأکید کرد و افزود: امیدواریم کشمش کشاورزان خلیل‌آباد به قیمت واقعی و به صورت نقد خریداری شود و صادرکنندگان کشمش را با نام و آرم خلیل‌آباد صادر کنند تا کشاورزان از زحمات خود بهره‌مند شوند.

سرمایه‌گذاری ۴۰۰ میلیاردی در صنعت کشمش خلیل‌آباد

در ادامه گزارش مدیر جهاد کشاورزی خلیل‌آباد در گفت‌و‌گو با خبرنگار ما به وضعیت بازار کشمش اشاره کرد و گفت: برای ساماندهی بازار کشمش چندین اقدام را در جهاد کشاورزی شهرستان پیگیری کرده‌ایم.

محمود شبان توضیح داد که اولین اقدام برای ساماندهی بازار کشمش در خلیل‌آباد، صدور مجوز برای ۱۵ کارگاه سورت و بسته‌بندی با ظرفیت ۱۴۰۰۰ تن در سال است. وی افزود:  ۵ واحد سردخانه با ظرفیت ۱۱ هزار تن در شهرستان ساخته شده که این سردخانه‌ها به عنوان زیرساخت صادرات کشمش محسوب می‌شوند. این زیرساخت‌ها باعث شده که قیمت کشمش در کل منطقه ترشیز فقط در شهرستان خلیل‌آباد تعیین شود.

مدیر جهاد کشاورزی خلیل‌آباد گفت: بزرگ‌ترین کارخانه کشمش منطقه ترشیز به زودی با سرمایه‌گذاری ۴۰۰ میلیارد ریال و با همکاری بخش خصوصی در خلیل‌آباد راه‌اندازی خواهد شد. او گفت: عملیات اجرایی این کارخانه آغاز شده و امیدواریم تا زمان برداشت بعدی کشمش، به بهره‌برداری برسد. همچنین، طبق برنامه‌ریزی‌ها، تمام واحد‌های سورت و بسته‌بندی در حال تشکیل تشکل بخش خصوصی هستند تا قیمت محصول کشمش در ابتدای هر سال منظم شود.

وی گفت:  دومین اقدام برای ساماندهی کشمش، تغییر ارقام انگور شهرستان از پیکامی و عسکری به ارقام جدید مثل ترکمن ۴، بلک سیدلس و موندراپ است. در چند سال گذشته، حدود ۲۵۰ هکتار از باغات شهرستان به این ارقام جدید تغییر یافته است. شبان ادامه داد که با توجه به استقبال باغداران از تغییر ارقام، حجم تولید کشمش در سال‌های آینده ممکن است کاهش یابد، اما پیش‌بینی می‌شود که فروش کشمش به قیمت واقعی در سال‌های آینده انجام شود.

مدیر جهاد کشاورزی خلیل‌آباد همچنین گفت:  سومین اقدام برای کمک به کشاورزان، جذب ۵۰۰ میلیارد ریال تسهیلات خرید کشمش با همکاری سازمان تعاون روستایی است. او افزود که متأسفانه به دلیل نداشتن تضمین‌های کافی و عدم توانایی سازمان تعاون روستایی در پرداخت ۲۰ درصد خودیاری نقدی، مراحل جذب این تسهیلات به کندی پیش می‌رود، اما در حال انجام است.

سخن آخر:

وضعیت کنونی کشاورزی در خلیل‌آباد به شدت تحت‌تأثیر خاموشی‌های مکرر، افزایش هزینه‌ها و فشار دلالان قرار دارد. برای حفظ و رونق این بخش حیاتی، ضروری است که مسئولان به مشکلات کشاورزان توجه کنند و راهکار‌های عملی برای حمایت از آنها ارائه دهند. اگر این وضعیت ادامه یابد، آینده کشاورزی در این منطقه به خطر خواهد افتاد و ممکن است بسیاری از کشاورزان به ناچار به شهر‌ها مهاجرت کنند. 

شهرستان خلیل‌آباد در حال حاضر در دوراهی مهمی قرار دارد: از یک سو، ظرفیت‌های بالای تولید و پتانسیل‌های صادراتی می‌توانند به شکوفایی کشاورزی و رونق اقتصادی کمک کنند و از سوی دیگر، چالش‌های جدی نظیر تغییرات اقلیمی، کمبود آب و مشکلات بازاریابی می‌توانند به بحران اقتصادی منجر شوند. برای رسیدن به توسعه پایدار، ضروری است که برنامه‌ریزی‌های جامع و کارآمدی در زمینه مدیریت منابع آب، بهبود روش‌های کشاورزی و تقویت برندینگ محصولات انجام شود. تنها در این صورت است که خلیل‌آباد می‌تواند از ظرفیت‌های خود به نحو احسن بهره‌برداری کند و به سمت شکوفایی کشاورزی و اقتصادی پیش برود.

انتهای خبر/