وعده حمایت ویژه دانشگاه صنعتی قوچان از پایان‌نامه‌‌ دانش‌بنیان

به گزارش صبح توس از قوچان، دانشگاه صنعتی قوچان از سال 1385 فعالیت علمی خود را آغاز کرد و در حال حاضر با قریب به 3 هزار دانشجو در 28 رشته کارشناسی و کارشناسی ارشد به‌عنوان یکی از 10 دانشگاه و موسسه آموزش عالی فعال در این شهرستان فعال است. این واحد علمی به‌عنوان تنها دانشگاه صنعتی برتر در شمال شرق کشور شناخته می‌شود و با تمرکز بر مسئله پژوهش محوری توانسته طی سال‌های اخیر در زمره برترین دانشگاه‌های کشور قرار  بگیرد و اولین بار در سال 97 نام حسن کریمی مله به‌عنوان دانشمند یک درصد جهانی توانست نام این دانشگاه را مطرح کند. تمرکز بر مسئله پژوهش پس‌ازاین سال در دانشگاه صنعتی قوچان نمود بیشتری پیدا کرد زیرا سال‌های متوالی نام استاد این دانشگاه در میان پژوهشگران پر استاند یک درصد دنیا می‌درخشید و این حمایت از اعضای هیئت‌علمی تا جایی پیش رفت که در سال 2022 علاوه بر قرار گرفتن کریمی مله در میان پژوهشگران یک‌دهم درصد برتر دنیا ، نام بهرام فرهادی نیا و محمد سردارآبادی در میان پژوهشگران پر استناد یک درصد برتر دنیا به چشم می‌خورد. آنچه بیشتر از گذشته شیب تند رشد دانشگاه صنعتی قوچان در حوزه پژوهش را نشان می‌دهد معرفی 5 عضو هیئت‌ علمی این دانشگاه طی سال جاری در لیست دانشمندان 2 درصد برتر جهان بوده و همین امر موجب شد تا با مجید مهدویان، رئیس دانشگاه صنعتی قوچان پیرامون حمایت‌ها و ظرفیت‌های پژوهشی این دانشگاه به گفتگو نشینیم .

صبح توس: دانشگاه صنعتی قوچان با تمرکز بر رشته‌های صنعتی چه افق توسعه‌ای را برای خود در نظر دارد؟ مهدویان:  بر اساس سند تدوین‌شده و چشم‌اندازهای دانشگاه تلاش بر این است با ظرفیت‌های علمی و پژوهشی که در اعضای هیئت‌علمی  وجود دارد دانشگاه صنعتی قوچان ارتقا پیدا کند و برای تبدیل‌شدن از یک دانشگاه بومی و منطقه‌ای به یک دانشگاه تراز اول ملی و بین‌المللی تلاش‌های چندین سال‌های صورت گرفته است به‌طوری‌که هم‌اکنون در حوزه شمال شرق کشور به‌عنوان دانشگاه صنعتی برتر مطرح بوده و ازنظر فعالیت‌های پژوهشی با اساتید پر استناد و طرح‌های برون دانشگاهی در ارتباط با صنعت و ... به نقطه ارتقا و موردنظر رسیده است. صبح توس: با توجه به اینکه دانشگاه صنعتی قوچان به‌عنوان تنها دانشگاه صنعتی شمال شرق کشور مطرح است  بیشتر بر چه رشته‌هایی تمرکز دارد؟ مهدویان: مأموریت دانشگاه صنعتی قوچان تمرکز بر رشته‌های فنی و مهندسی همچون کامپیوتر، شیمی، برق، صنایع و عمران در دو سطح کارشناسی و کارشناسی ارشد است و تاکنون مجوز سه دانشکده توسط شورای پژوهش نیز ابلاغ‌شده، البته دروس پایه مثل ریاضی و معارف هم به‌عنوان گروه‌های کمکی در کنار مجموعه اصلی فعالیت می‌کنند اما تمرکز اصلی دانشگاه صنعتی بر رشته‌های تخصصی که در قالب رشته‌های مهندسی مطرح است.

صبح توس: دانشگاه طی سال‌های گذشته تمرکز ویژه‌ای روی مسئله پژوهش انجام داده و همین امر هم موجب معرفی اساتید و دانشمندان پر استناد دانشگاه صنعتی قوچان در سطح بین‌المللی شده است، دانشگاه در حوزه پژوهش چه حمایت‌هایی را انجام می‌دهد؟ مهدویان: حمایت از پژوهشگران و اساتید به‌عنوان یکی از اولویت‌های دانشگاه مطرح است که برای انجام پژوهش نیازمند پیش‌نیازهایی است، یکی از موارد معمول حمایتی از پژوهشگران و اساتید مسئله گرنت‌های پژوهشی به‌عنوان پشتوانه‌های مالی است که در همه دانشگاه‌ها به اساتید داده و در بودجه سالانه دانشگاه لحاظ می‌شود؛ گرنت اساتید به‌صورت مساوی تقسیم نمی‌شود و اساتیدی که بتوانند از گرنت سال گذشته خود بیشترین استفاده را داشته باشند از گرنت بیشتری برخوردار خواهند شد، در حقیقت این موضوع به‌عنوان نیروی محرک در اجرای پژوهش و خرید تجهیزات به اساتید کمک خواهد کرد. البته در کنار این موضوع، حمایت تشویقی مالی از مقالات چاپ‌شده اساتید نیز انجام می‌شود. حمایت‌های دیگری هم برای جلوگیری از مهاجرت اساتید در سطح کشور و پیشبرد اهداف پژوهشی توسط وزارت علوم، تحقیقات و فناوری پیش‌بینی‌شده است که یک مورد مربوط به گرنت ویژه اساتید جدید استخدامی بوده که طی 5 سال اخیر استخدام شدند و دیگری هم اختصاص گرنت ویژه برای اساتید پر استنادی است که در فهرست‌های بین‌المللی قرار می‌گیرند. صبح توس: ازنظر ساختاری استاد پر استناد چه ویژگی‌هایی باید داشته باشد؟ مهدویان: یکی از راه‌های سنجش اساتید هیئت علمی از طریق انتشار مقالات در مجلات معروف است، با توجه به اینکه مجلات بین المللی ازلحاظ کیفی به 4 دسته تقسیم می‌شوند اینکه اساتید بتوانند در مجلات باکیفیت‌تری مقالات خود را به چاپ برسانند ازنظر پژوهشی در موقعیت‌های بهتری قرار خواهند گرفت اما این شاخصه به‌تنهایی جوابگوی کار پژوهشی نبوده و از موارد مهم سنجش، میزان قرار گرفتن مقاله در مرزهای دانش و استناد دیگر پژوهشگران بین المللی به آن خواهد بود. بر همین اساس و با توجه به میزان استناد پژوهشگران به مقالات می‌توانند در رده مقالات پر استناد و حتی در موارد بهتری به‌عنوان مقالات داغ شناخته شوند بنابراین انتشار اساتید پر استناد در حقیقت این است که کار پژوهشی وی مورد اقبال جهانی و مورداستفاده سایر پژوهشگران قرارگرفته است. صبح توس: برای حرکت به سمت پژوهش محوری در حوزه دانشجویی چه حمایت‌هایی از دانشجویان به‌ویژه تحصیلات تکمیلی انجام می‌شود؟ مهدویان: در حقیقت موتور محرک کار پژوهشی دانشگاه توسط دانشجویان تحصیلات تکمیلی انجام می‌شود و با توجه به راهنمایی که اساتید داشته و پروژه‌هایی تعریف می‌شود دانشجویان با قرار گرفتن در محیط آزمایشگاه یا محیط‌های پژوهشی فعالیت‌های علمی خود را ادامه می‌دهند و این مسئله با تکمیل و انتشار پژوهش موردنظر در مجلات جهانی موجب ارتقا موقعیت پژوهشی دانشگاه خواهد شد. هرچقدر بتوانیم دانشجویان را بیشتر در پروژه‌های پژوهشی چه در قالب پایان‌نامه‌های کارشناسی ارشد و چه در پروژه‌های درسی چه در موضوعات اجتماعی و ارتباط با صنعت حمایت کنیم منجر به تولید مقالات پژوهشی بیشتری خواهد شد. دانشگاه در 3 زمینه حمایت‌های خود را برای دانشجویان خواهد داشت ، اولین موردحمایت مالی از پایان‌نامه‌ها است و برای پایان‌نامه‌هایی که کاربردی بوده و مورد تائید ارتباط با صنعت باشد حمایت‌های ویژه‌تری در نظر گرفته‌شده و در آخر حمایت از پژوهش‌هایی که در شرکت‌های دانش‌بنیان در مرزهای دانش تولید علم ثروت‌آفرین کنند و منجر به تولید محصول جدید باشد نیز انجام می‌شود . صبح توس:با توجه وجود دانشگاه‌های بزرگ و بنام در سطح کشور چه اتفاقی میافتد که اساتید یک دانشگاه جوان در شمال شرق کشور می‌تواند در لیست پژوهشگران برتر دنیا قرار گیرند؟ مهدویان: من دلیل اول را انگیزه اساتید دانشگاه می‌دانم اساتیدی که در دانشگاه قوچان حضور دارند پرانگیزه بوده و از بهترین دانشگاه‌های داخل و خارج فارغ‌التحصیل شده‌اند، آن‌ها با زمینه به‌روز و پژوهشی وارد دانشگاه می‌شوند و بدون وقفه بلافاصله بعد از فارغ‌التحصیلی دوره دکترا کارشان را به‌عنوان هیئت‌علمی و در مسیر پژوهش شروع می‌کنند، این موضوع یک مؤلفه خیلی خوب در کار پژوهشی است که استاد به‌روز باشد ، استادی که جوان است و بلافاصله فارغ‌التحصیل دکترا شده انگیزه و پتانسیل بسیار بالا برای کار پژوهشی دارد بنابراین یکی از نقاط اتکای دانشگاه صنعتی قوچان همین اساتید پرانگیزه و جوان هستند که در مرز دانش فعالیت می‌کنند و با تلاش خود توانسته‌اند موقعیت فعلی را در رشد پژوهشی دانشگاه رقم بزنند ، از عوامل دیگر قطعاً می‌توان دانشجویان را به‌عنوان محور اصلی دانست و ایجاد زمینه پژوهشی که در کل بستر دانشگاه فراهم است عامل دیگری در ایجاد موقعیت کنونی هست. صبح توس: یکی از شاخص‌های مهم در حوزه پژوهش شاخص H-index بوده دانشگاه صنعتی قوچان چه جایگاهی در این شاخص از آن خود کرده است؟ مهدویان: اگر بخواهیم یک دانشگاه را در حوزه پژوهشی با یک عدد کمی معرفی و ارزیابی نماییم از این شاخص استفاده می‌شود که مربوط به تعداد کل مقالات و ارجاعات آن است، خوشبختانه در این شاخص دانشگاه صنعتی قوچان روال رو به رشد با شیب تندی را دارد و عدد شاخص اچ ایندکس طی 2 سال اخیر 20 پله ارتقا یافته است که رشد قابل‌توجهی داشته و در این زمینه نسبت به دانشگاه‌های هم‌تراز خود با نسبت خیلی خوبی بالاتر هستیم. صبح توس: چه میزان ارجاع توسط دانشمندان و پژوهشگران بین المللی به مقالات دانشگاه صنعتی قوچان صورت گرفته است ؟ مهدویان:  تعداد کل پژوهش و مقالات بیش از 930 مورد از بدو تأسیس تاکنون بوده که اگر با آمار تعداد مقالات دانشگاه‌های کشور مقایسه شود از موقعیت خیلی ممتازی برخورداریم و جایگاه بالاتری نسبت به دانشگاه‌های هم‌تراز در سطح استان داریم؛ با توجه به تعداد قابل‌توجه مقالات منتشرشده و اینکه بیش از 23 هزار ارجاع به مقالات این دانشگاه صورت گرفته است شاهد روند رو رشدی در حوزه پژوهشی هستیم . صبح توس: عموماً دانشگاه صنعتی قوچان را به‌عنوان یک دانشگاه پژوهشی می‌شناسند این دانشگاه چه میزان با مسائل مردم منطقه به‌ویژه شهرستان قوچان آشناییت داشته و چه قدم‌هایی در این زمینه برداشته است؟ مهدویان : یکی از رسالت‌ها و مأموریت‌های دانشگاه رفع مشکلات صنعتی استان و کشور بوده و در کنار آن مسائل و موضوعات شهری مدنظر قرار می‌گیرد که دفتر ارتباط با صنعت در این زمینه نیازسنجی‌های لازم را انجام داده و پروژه‌های  کاربردی را به اساتید و دانشگاه معرفی می‌کند تا بتوان گوشه‌ای از مشکلات صنعت را مرتفع کرد. تعداد زیادی از پروژه‌ها به همین صورت تعریف و انجام‌شده که می‌توان به رفع مسائل و آلودگی‌های زیست‌محیطی با تعریف پروژه‌های تصفیه پساب واحدهای صنعتی و کاهش مصرف و مدیریت انرژی اشاره کرد. البته باید این نکته را متذکر شد که دانشگاه صنعتی قوچان این ظرفیت را دارد که در صورت اعلام نیاز و ارتباط مستقیم مسئولین شهری و صنعتی با دانشگاه موضوعاتی نظیر ترافیک، برنامه‌ریزی، بازآفرینی شهری، عمران و صنایع برجسته‌ای همچون دوچرخه‌سازی و صنایع غذایی را پیگیری و با تشکیل کارگروه‌های مختلف در راستای رفع نیازهای موردتوجه قدم‌های مثبتی برداشته شود. صبح توس : طی سال‌های اخیر مأموریت گرایی یکی از اهداف وزارت علوم برای دانشگاه‌ها بوده است در این زمینه دانشگاه صنعتی قوچان چه برنامه‌ای دارد؟ مهدویان :یکی از کارهای خوبی که در سال‌های اخیر انجام‌شده حرکت دانشگاه‌های کشور به سمت مأموریت‌گرایی است یعنی هرکدام در یک حوزه مخصوص فعالیت ویژه‌ای را انجام می‌دهند و در یک شاخه خاص ورود پیدا کنند که در این زمینه کارگروه‌های مشخصی در دانشگاه صنعتی قوچان تشکیل‌شده است تا در حوزه پژوهشی چه پژوهش‌های دانش‌محور و چه پژوهش‌های کاربردی ظرفیت سنجی صورت گرفته و بر اساس پتانسیل‌ها در چند زمینه خاص همچون پروژه‌های صنعتی، محیط‌زیست، انرژی و موارد مرتبط با صنعت اقدامات ویژه و جدی‌تری صورت بگیرد. صبح توس : سخن آخر؟ مهدویان : رسالت دانشگاه‌ها بالاتر از رسالت آموزشی و پژوهشی بوده و رسالت انسان‌سازی و تربیت انسان‌های در تراز انقلاب اسلامی را بر عهده دارد پس علاوه بر توجه به بعد آموزش و پژوهش به‌عنوان محورهای اصلی در یک دانشگاه باید به مسئله فرهنگ نیز توجه ویژه‌ای داشت . انتهای پیام/4007