جاده خاکی بلغور مشهد و وعده‌های خاک خورده

به گزارش پایگاه خبری تحلیلی «صبح توس»، مادر همیشه دلش مثل سیر و سرکه می‌جوشد چه برسد به اینکه دخترش که هنوز سرد و گرم روزگار نچشیده و پسرش که هنوز پشت لبش سبز نشده است را بخواهد راهی مدرسه‌ای کند که 45 کیلومتر از خانه و کاشانه‌شان فاصله دارد و گاهی لازم است فرزندش 7 کیلومتر این جاده را که هنوز خاکی‌ است و تردد حتی برای خودروها دشوار است را پیاده طی کند، آن هم نه خرامان خرامان و سلانه سلانه بلکه در برف، بوران و طوفانی که حتی وسایل نقلیه را نیز به گل می‌نشاند.

یعنی فرزندش گاهی ناچار می‌شود جاده خاکی به طول 7 کیلومتر که با وسیله نقلیه می‌تواند 15 دقیقه‌ای طی کند را در سرمای استخوان‌سوز زمستان 200 دقیقه پیاده گز کند.

این روایت 40 مادر از روستای بلقور است، روستایی در 105 کیلومتری مشهد که 18 شهید تقدیم انقلاب کرده است؛ روستایی حدودا 300 خانواری با هزار نفر جمعیت.

این مادران ناچارند فرزندان‌شان را شنبه‌ها راهی مدرسه‌ شبانه‌روزی واقع در دهکده دانش کنند، تا چهارشنبه همان هفته که خوابگاهشان تعطیل می‌شود؛ البته اگر دانش‌آموزان به خاطر برودت هوا و برف یک‌باره تعطیل نشوند.

خبرنگار ما برای بررسی مشکلات این روستا، راهی بلغور می‌شود و ابراهیم شاهین، یکی از اهالی این روستا که از مشهد ما را همراهی می‌کند در طول راه به خبرنگار ما می‌گوید: عملیات اجرایی احداث این ۷ کیلومتر از حدود دو سال قبل آغاز شده، اما همچنان ناتمام است این در حالی است که آسفالت نبودن این ۷ کیلومتر باعث بروز مشکلات فراوانی برای ساکنان روستا شده است البته پیگیری‌های فراوانی برای اتمام این پروژه انجام شده، اما متاسفانه هنوز به سرانجام نرسیده است.

او می‌گوید: به دلیل عدم وجود مدارس مقاطع متوسطه اول و دوم در روستای بلغور، خانواده‌ها ناچارند با صرف هزینه‌های زیاد، فرزندان خود را به مدارس شبانه‌روزی که فاصله زیادی با روستا دارد بفرستند. دانش‌آموزان باید صبح روزهای شنبه، از روستا به محل تحصیل خود بروند  و روزهای چهارشنبه به روستا برگردند.

شاهین ادامه می‌دهد: به دلیل آسفالت نبودن مسیر، سرویس دانش‌آموزان که مینی‌بوسی است، بچه‌ها را در نقطه‌ای که فاصله زیادی با روستا دارد، پیاده می‌کند و آنان مجبورند در سرما و گرما،  مسیر زیادی را برای رسیدن به روستا پیاده بپیمایند.

در بدو ورود چیزی توجه مرا به خود جلب می‌کند و آن نام روستاست، بر روی تابلوی ورودی روستا با خطی درشت نوشته شده است به روستای بلقور خوش آمدید اما وقتی وارد روستا می‌شویم و به خانه بهداشت می‌رسیم، شاهدیم که نام روستا این بار نه با قاف که با غین نوشته شده است، یعنی بلغور.

جالب‌تر از آن تلفظ نام روستاست، یکی آن را بُلقور می‌خواند و دیگری بَلغور.

مردمان این روستای شهید پرور برای معرفی شهدای دیارشان سنگ تمام گذاشته‌اند، قدم به قدم تابلوهایی نصب شده است که شهدای این روستا را معرفی می‌کند تا فرزندان‌شان مشق عشق بگیرند از این رهروان راه عشق.

کبری صادقی، یکی از ساکنان روستای بلغور، با بیان مشکلات تحصیلی کودکان این روستا بیان می‌کند: بچه‌های ما به‌دلیل نبود مدرسه در روستا، مجبورند هر روز مسیر طولانی و خطرناک جاده را طی کنند. بسیاری از خانواده‌ها توان پرداخت هزینه‌های بالای ایاب‌وذهاب که ۶۴۰ هزار تومان در ماه است را ندارند و این موضوع باعث محرومیت تعدادی از کودکان از تحصیل شده است.

او به سختی‌های رفت‌وآمد در فصل زمستان اشاره کرده و می‌گوید: در هوای برف و کولاک، دانش‌آموزان مجبورند پیاده به مدرسه بروند. بارها دیده شده که بچه‌ها با لباس و کفش‌های خیس و یخ‌زده به خانه بازمی‌گردند. این شرایط برای معلمان و دانش‌آموزان غیرقابل تحمل است.

صادقی بیان می‌کند: امسال برای اولین بار سه معلم در روستا داریم، در حالی که پیش از این تنها دو معلم مسئول آموزش نزدیک به ۱۰۰ دانش‌آموز از پایه اول تا ششم بودند. این تغییر مثبت است، اما مشکل اصلی نبود مدرسه در خود روستاست. 

فاطمه ثابت، یکی دیگر از ساکنان روستای بلغور در حالی که فرزندش را در آغوش گرفته است مانند سایر اهالی این روستا به  وضعیت نامناسب جاده‌ها انتقاد کرده و اظهار می‌کند: جاده‌های این روستا نسبت به سال گذشته خراب‌تر شده و تردد را بسیار دشوار کرده است. اخیراً چندین مورد حادثه از جمله چپ‌شدن خودروها گزارش شده که جان ساکنان را به خطر انداخته است.

او که خودش نیز ناچار است فرزندش را برای ادامه تحصیل به دهکده دانش بفرستد، با اشاره به چالش‌های آموزشی می‌گوید: حدود ۴۰ دانش‌آموز دختر و پسر از این روستا مجبورند به مدارس شبانه‌روزی در روستاهای دیگر یا شهرها بروند. این دانش‌آموزان گاهی در روزهای تعطیل رسمی، به‌دلیل بسته‌شدن مدارس مقصد، بدون همراهی تنها می‌مانند و با مشکلات جدی روبه‌رو می‌شوند این در حالی است که احداث مدرسه در این روستا می‌تواند بخش بزرگی از این معضلات را حل کند.

نبود شبکه ارتباطی پایدار یکی دیگر از مشکلات ساکنان روستای بلقور است. این را ثابت می‌گوید و ادامه می‌دهد: آنتن‌دهی همراه‌اول و ایرانسل در این منطقه بسیار ضعیف است و تنها یک ماه است که اینترنت راه‌اندازی شده اما عملکرد مطلوبی ندارد و این موضوع هماهنگی برای امور ضروری مانند تعطیلی‌های ناگهانی مدارس را با دشواری مواجه کرده است.  

او با اشاره به هزینه‌های سنگین ایاب و ذهاب دانش‌آموزان روستا بیان می‌کند: پیش از تعطیلات عید، هزینه رفت‌ یا برگشت هر دانش‌آموز ۵۰ هزار تومان بود که با احتساب ۸ سفر در ماه، مجموعاً ۴۰۰ هزار تومان پرداخت می‌کردیم. حتی در ماه‌هایی که مدارس به‌دلیل تعطیلی غیرمنتظره فعال نبود، این مبلغ به صورت کامل از خانواده‌ها دریافت می‌شد.

این ساکن روستای بلغور اضافه می‌کند: اکنون پس از تعطیلات نوروز، هزینه هر بار رفت یا برگشت به ۸۰ هزار تومان افزایش یافته و این یعنی ماهانه ۶۴۰ هزار تومان برای هر دانش‌آموز. من خودم یک فرزند مدرسه‌ای دارم و با وجود تمام مشکلات، مجبور به پرداخت این مبلغ هستم. این در حالی است که در شهرهاسرویس مدارس تا درِ خانه دانش‌آموزان را می‌برند اما اینجا گاهی به خاطر خرابی جاده، فرزندان ما را 7 الی 8 کیلومتر دورتر پیاده می‌کنند و فرزندان ما ناچار می‌شوند این مسافت طولانی را با تمام مخاطراتش، پیاده تا روستا بیایند.

ثابت که از نامهربانی مسئولان بسیار گله‌مند است، می‌گوید: متأسفانه هیچ اقدام عملی برای بهبود وضعیت انجام نشده است و اگر مسئولان حتی یک روز این مسیر را طی کنند، به عمق فاجعه پی خواهند برد.

صغری رفعت، بهورزی با ۲۸ سال سابقه است که مانند بقیه از مشکلات راه برایمان می‌گوید؛ چرا که حتی ثانیه را در کارهای پزشکی بسیار مهم می‌داند در حالی که این‌جا ثانیه‌ها و دقیقه‌ها و حتی شاید ساعتی را باید به انتظار آمبولانس بنشینند و در نهایت خودشان کمر همت ببندند و بیمار را تا گردنه‌ها ببرند تا آمبولانس برسد، البته اگر جاده خاکی که گِل و شُل است کمی همکاری کند و ماشین را به گِل ننشاند.

این بهورز که در خانه بهداشت روستای بلغور مشغول به خدمت است، می‌گوید: هر هفته یکشنبه‌ها پزشک عمومی در مرکز حاضر می‌شود. هفته گذشته ۵۶ مورد را برای ویزیت به پزشک ارجاع دادم. برای درمان‌های ساده مانند سرماخوردگی یا دردهای عضلانی، خودم اقدام می‌کنم، اما مواردی مانند فشار خون، دیابت، چربی خون و خطرسنجی نیاز به ارجاع به پزشک دارد. برای این بیماران آزمایش درخواست می‌شود یا داروهایشان هر سه ماه تمدید می‌گردد.

رفعت ادامه می‌دهد: پزشک عمومی همراه یک تکنسین دارو در مرکز فعالیت می‌کنند. خدمات مامایی نیز ارائه می‌شود، مثلاً برای مادران باردار آزمایش‌های لازم انجام می‌گیرد. اگر شرایط اضطراری مانند زایمان غیرمنتظره یا خونریزی پیش آید، با هماهنگی اورژانس انتقال انجام می‌شود، اما متأسفانه به خاطر وضع جاده‌ها، اورژانس اغلب با تأخیر می‌رسد . حتی گاهی مجبوریم بیماران را تا گردنه‌ها یا نقاط مشخصی برسانیم تا آمبولانس تحویل بگیرد. نزدیکترین پایگاه اورژانس به ما فاصله زیادی دارد، این در حالی است که زمان برای نجات بیماران بسیار حیاتی است.

او به مشکلات زیرساختی اشاره کرده و بیان می‌کند: مشکل اینترنت و راه‌های نامناسب به‌ویژه در پاییز و زمستان، دسترسی به خدمات را سخت می‌کند. در زمستان، راه‌ها به حدی گِلی می‌شود که حتی ماشین‌های شاسی بلند نیز نمی‌توانند تردد کنند و این باعث می‌شود که پزشک معالج نیز نتواند در روستا حاضر شود.

این بهورز روستای بلغور درباره مراقبت‌های مادران باردار می‌گوید: به علت نبود امکانات زایمان در خانه بهداشت، مادران را یک هفته قبل از موعد (در زمستان دو هفته) به مراکز شهری مانند خلق‌آباد یا کاظم‌آباد می‌فرستیم. پس از زایمان نیز پیگیر مراقبتهایشان هستیم و مدام با مراکز شهری هماهنگ می‌کنیم تا کارهای ثبت و آزمایش‌ها به تعویق نیفتد.

او همواره سعی می‌کند با مردم روستا مدارا کند و خدمت‌رسانی را تنها به ساعات کاری موکول نمی‌کند. رفعت بیان می‌کند: در فصل تابستان، گاهی بعدازظهرها برای واکسیناسیون یا ارائه خدمات بهداشتی به خانه بهداشت می‌روم چون می‌دانم مردم محله‌های دورتر معمولاً تا ساعت ۳ یا ۴ عصر می‌رسند، چراکه پیش از آن مشغول کارهای دامداری و کشاورزی هستند.

این بهورز که سلامت مردم همواره برایش اولویت است و می‌کوشد با تمام کمبودها و کاستی‌ها بهترین خدمات را ارائه دهد، می‌خواهد زبان مردم روستا باشد، پس می‌گوید: از مسئولان می‌خواهم به مشکلات اورژانس، آتش‌نشانی و راه‌های روستایی رسیدگی کنند، زیرا زمان در نجات بیماران نقشی کلیدی دارد.

به مسجد روستا می‌رویم، از بلندگوها به مردم اطلاع می‌دهند خبرنگار آمده است، برای بیان مشکلاتتان فورا به مسجد بیایید، چند پیرزن عصا زنان خود را به مسجد می‌رسانند و آن‌ها نیز یکی یکی مشکلات‌شان را می‌گویند، از سقفی که چکه می‌کند و از کمیته امداد می‌خواهند که حمایت کند تا آن دره‌ای که روستا را به دو بخش بالا روستا و پایین روستا تقسیم کرده است، چیزی شبیه به همان بالاشهر و پایین شهر خودمان.

پیرامون مشکلات مردم روستای بلغور با ایوب ظفرزاده، بخشدار مرکزی شهرستان مشهد مقدس به گفتگو نشستیم.

او با اشاره به مشکلات جاده خاکی ۷ کیلومتری روستای بلغور و نیاز به احداث مدرسه متوسطه در این منطقه، وعده پیگیری جدی این موارد را می‌دهد و می‌گوید: پیمانکار به دلیل کمبود اعتبارات، کار را متوقف کرده، اما تعهد داده پس از عید و بهبود شرایط جوی، پروژه را ادامه دهد. زیرسازی انجام شده، اما آسفالت باقی مانده است. ما پیگیر تأمین اعتبار و اجرای تعهدات پیمانکار هستیم. 

از بخشدار مرکزی شهرستان مشهد مقدس می‌خواهیم زمانی را برای حل مشکل مشخص کند که بیان می‌کند: نمی‌توانم قول قطعی برای یک ماه یا دو ماه آینده بدهم، اما پیگیری‌ها از طریق فرمانداری و بخشداری ادامه دارد. امیدواریم پیش از زمستان امسال، مشکل مرتفع شود.

با ظفرزاده مشکلات دانش‌آموزان را مطرح می‌کنیم و از مطالبه مردم روستا مبنی بر احداث مدرسه و یا اعزام معلم می‌گوییم و او اینگونه پاسخ می‌دهد: با آموزش و پرورش برای حل مشکلات دانش‌آموزان از طریق احداث مدرسه و یا استخدام معلم رایزنی می‌کنیم، اما هنوز برنامۀ عملیاتی نهایی نشده است.

او ادامه می‌دهد: حتی حضور یک دانش‌آموز هم برای ما اهمیت دارد. قول می‌دهم این موضوع در اولویت قرار گیرد، اما تعیین زمان دقیق منوط به هماهنگی با دستگاه‌های مربوطه است.

بخشدار مرکزی شهرستان مشهد مقدس در پایان ابراز می‌کند: هرچند نمی‌توانم ضرب‌الاجل قطعی اعلام کنم، اما پیگیری جاده و مدرسه را تا تحقق کامل ادامه خواهیم داد. از مسئولان آموزش و پرورش و پیمانکار پروژه‌ها می‌خواهیم همکاری لازم را برای رفع مشکلات داشته باشند.

بخشدار مرکزی شهرستان مشهد مقدس برای حل مشکلات دانش‌آموزان از طریق احداث مدرسه و یا استخدام معلم وعده داد، اما آیا این تنها در حد وعده باقی خواهد ماند؟

برای پاسخ به این سوال به سراغ محمدحسین عبداللهی، معاون مدیرکل و مدیر آموزش‌وپرورش ناحیه تبادکان مشهد می‌رویم.

عبداللهی با اشاره به محرومیت روستای بلغور در بخش آموزش متوسطه، می‌گوید: این روستا تنها دارای دبستان است و دانش‌آموزان برای تحصیل در مقاطع متوسطه اول و دوم مجبورند حدود ۷ تا ۸ کیلومتر جاده خاکی را تا مرکز آموزشی «دهکده دانش» واقع در نزدیکی روستای کارده طی کنند و متأسفانه این جاده در فصل‌های سرد سال به‌ویژه زمستان، به دلیل وضعیت نامناسب، برای تردد خودروها مشکل‌ساز می‌شود و حتی معلمان نیز با دشواری در رفت‌وآمد مواجه هستند.

او از محدودیت‌های تأسیس مدرسه متوسطه در بلغور می‌گوید و ادامه می‌دهد: دلیل اصلی عدم راه‌اندازی مدرسه متوسطه در این روستا به حدنصاب نرسیدن تعداد دانش‌آموزان است چراکه بر اساس ضوابط وزارت آموزش‌وپرورش، برای ایجاد مدرسه متوسطه در هر منطقه، باید حداقل ۹۰ دانش‌آموز در پایه‌های هفتم، هشتم و نهم وجود داشته باشد، در حالی که جمعیت دانش‌آموزی روستای بلغور و حتی روستاهای اطراف مانند خواجه ارکان، به این تعداد نمی‌رسد. 

مدیر آموزش‌وپرورش ناحیه تبادکان بیان می‌کند: از سوی دیگر، جذب معلمان متخصص برای تدریس دروس تخصصی متوسطه در مناطق دورافتاده نیز بسیار دشوار است، زیرا یک معلم نمی‌تواند با ساعات محدود تدریس (مثلاً ۱۰ ساعت ریاضی در هفته) در چنین روستایی فعالیت کند.

او  می‌گوید: راهکار اصلی برای اینکه دانش‌آموزان روستای بلغور از تحصیل باز نمانند هدایت آن‌ها به مدارس شبانه‌روزی است. در مجتمع آموزشی که در دهکده دانش واقع است، بهترین مدارس شبانه‌روزی شامل دبیرستان‌های دوره اول و دوم، هنرستان‌ها و مراکز آموزشی مجهز برای دختران و پسران وجود دارد. 

عبداللهی اضافه می‌کند: دانش‌آموزان ۳۰ روستای محروم از جمله بلغور، با حمایت آموزش‌وپرورش به‌صورت رایگان در این مراکز اسکان می‌یابند و از امکاناتی مانند تغذیه رایگان و خدمات آموزشی باکیفیت بهره می‌برند. همچنین مدارس شبانه‌روزی از شنبه تا چهارشنبه فعالند و دانش‌آموزان تعطیلات آخر هفته را در خانه‌های خود می‌گذرانند.

او در پاسخ به نگرانی خانواده‌ها درباره هزینه و ایمنی تردد دانش‌آموزان، می‌گوید: با وجود اینکه تأمین هزینه رفت‌وآمد بر عهده اولیاست، آموزش‌وپرورش با کمک خیرین تا حد امکان از این خانواده‌ها حمایت می‌کند. در عین حال، پیگیری‌های جدی برای آسفالت کردن جاده بلغور با هماهنگی اداره راهداری، فرمانداری و بخشداری انجام شده و امیدواریم با توجه رسانه‌ها، این محرومیت زودتر برطرف شود. 

معاون مدیرکل آموزش و پرورش نیز مانند مردم روستا از خرابی جاده‌ها گلایه دارد و این را به مسئولان مربوطه گزارش داده است، او می‌گوید: روستاهای دورافتاده بخش مرکزی تبادکان از جمله بلغور، خواجه ارکان و سیج علاوه بر محرومیت آموزشی، با کمبود امکاناتی مانند جاده آسفالت و آبادانی مواجهند. ما مشکلات معلمان در تردد به این روستاها را نیز به طور مستمر به مسئولان مربوطه منعکس کرده‌ایم.

او با تأکید بر تلاش برای تحقق «عدالت آموزشی»، بیان می‌کند: با برنامه‌ریزی‌های انجام‌شده و حمایت خیرین، امیدواریم شاهد کاهش محرومیت‌ها در مناطق دورافتاده باشیم.

این آخرین گزارش از روستای بلغور یا بلقور نیست، اهالی این روستا چشم امیدشان پس از خدا به اهالی رسانه است تا زبان گویای آن‌ها باشد تا صدایشان به گوش مسئولان برسد تا تنها ان‌شاءالله و ماشاءالله نگویند بلکه کمر همت ببندند برای رفع مشکلات مردم روستایی که هنوز دلشان به زندگی در روستا گرم است و هنوز فکر کوچ به شهر به سرشان نزده است.

و چه داستان غریب و قریبی است مهاجرت از روستا به شهر.

انتهای خبر/