عملیات پنجه عقاب در صحرای طبس شکست خورد

ه گزارش پایگاه خبری تحلیلی «صبح توس»؛ به نقل از شبکه اطلاع رسانی راه دانا؛ پنجم اردیبهشت ماه، سالروز شکست نظامی آمریکا در برابر ایران در صحرای طبس در سال ۱۳۵۹ میلادی است. ماجرای این حمله از روز ۱۳ آبان ۱۳۵۸ آغاز شد، زمانی که «دانشجویان مسلمان پیرو خط امام» به سفارت آمریکا در تهران حمله کرده و ۵۳ آمریکایی را به اسارت گرفتند. این حمله به عنوان بهانه‌ای برای آزادی جاسوسانی بود که در آن روز به اسارت دانشجویان پیرو خط امام درآمده بودند.

عملیات طبس که نام عملیاتی آن در ارتش آمریکا عملیات پنجه عقاب بود، عملیاتی نظامی توسط نیروی دلتا برای آزادسازی آمریکایی‌های گروگان گرفته‌شده توسط دانشجویان پیرو خط امام در تهران بود. این عملیات نخستین تجربهٔ عملیاتی نیروی دلتا بود.

در این حمله نظامی، شیطان بزرگ با مفتضحانه ترین وضعی شکست خورد. جیمی کارتر، رئیس‌جمهور وقت ایالات متحده در پی ناکامی آمریکا در اعمال فشار سیاسی و اقتصادی برای آزادی گروگان‌های آمریکایی در تهران که توسط گروهی به نام دانشجویان پیرو خط امام گروگان گرفته شده بودند، دستور انجام عملیات آزادسازی را صادر کرد.

شرح عملیات
در ۵ اردیبهشت ۱۳۵۹ (۲۴ آوریل ۱۹۸۰) هواپیماها و بالگردهای آمریکایی برای آزادی ۵۳ گروگان در تهران وارد فضای پروازی ایران شدند. در هنگام اجرای عملیات با ورود به حریم هوایی ایران یکی از بالگردها در ۱۲۰ کیلومتری راور کرمان دچار نقص فنی شده و به اجبار فرود می‌آید و سرنشینان آن به بالگردی دیگر منتقل می‌شوند و همان بالگرد نیز دچار نقص فنی شده و به ناچار به ناو هواپیما بر باز می‌گردد.

۶ هواپیما و ۶ بالگرد دیگر خود را به طبس رسانده و در تاریکی شب در منطقه‌ای دور افتاده بدون متوجه شدن نیروهای نظامی ایرانی فرود می‌آیند. در حین سوختگیری یکی دیگر از بالگردها دچار نقص فنی شده و در مجموع در حالیکه هنوز عملیات آغاز نشده، ۳ فروند بالگرد از دست رفته بود. پس از تماس با مرکز عملیات،کارتر دستور بازگشت نیروها را می‌دهد؛ ولی هنگام برخاستن هواپیماها و بالگردها توفان‌شن آغاز شده و یک هواپیمای سی۱۳۰ و یک بالگرد سی‌اچ-۵۳ به هم خورده و هر دو آتش می‌گیرند که در این حادثه ۸ نفر از نیروهای آمریکایی در آتش سوخته و باقی‌مانده نیروها خود را به ناو نیمیتز می‌رسانند و بدین‌ترتیب عملیات بطور کامل شکست می‌خورد.

در ایران، پس از شکست عملیات نیروهای آمریکایی، گروگان‌های آمریکایی به مکان‌های مختلفی برده شدند تا امکان انجام عملیات‌هایی از این دست در آینده دشوارتر شود. در روزهای پس از عملیات پنجهٔ عقاب، نیروی هوایی ایران تجهیزات به‌جا ماندهٔ آمریکایی را مورد هدف قرار داد که در طی آن، فرماندهٔ وقت سپاه یزد که در محل حضور داشت، کشته شد. این حوادث باعث افزایش سوءظن به فرماندهان نیروهای هوایی و ستاد ارتش شد و هر دو در کمتر از دو ماه بعد، از سمت‌های خود برکنار شدند. در ایالات متحده، جیمی کارتر به‌دنبال شکست در حل بحران گروگان‌گیری، در انتخابات ریاست جمهوری سال ۱۹۸۰ از رقیب خود رونالد ریگان شکست خورد. سرانجام، گروگان‌های آمریکایی تنها دقایقی بعد از سوگند ریاست جمهوری ریگان آزاد شدند.

شکست شیطان بزرگ در این عملیات، حمله فیلداران ابرهه را به خانه کعبه در ذهن ها زنده می کند. لشگریان ابرهه، همچون نیروهای متجاوز آمریکایی، از فراوانی قدرت و شوکت، تصور نمی کردند کسی بتواند مانع حمله آنها به خانه کعبه شود، ولی آن هنگام که به سوی کعبه هجوم آغاز کردند، به فرمان خداوند متعالی پرندگانی در آسمان ظاهر شدند و سنگ هایی که در منقار داشتند، بر سر فیل سواران فرود آوردند و بدین وسیله، کافران یکی پس از دیگری به هلاکت رسیدند. در پنجم اردیبهشت 1۱۳۵۹ نیز دانه های ریز شن، دسیسه بزرگ آمریکا را فرو شکست.

اکنون پس از سال‌ها هنوز آن شن‌ها به عنوان روایتگران قدرتی که بزرگ‌تر از قدرت استکبار است، خودنمایی می‌کنند، آن کویر و آن شن‌ها هنوز هم پس از سال ها عطر قدرت خداوند را در فضا می‌پراکند.
امروز صحرای طبس یادآور شکست مستکبرین در عملیات پنجه عقاب و تبلور قدرت امداد الهی است. این واقعه عبرت‌آموز در تاریخ معاصر ناکامی آمریکا در دستیابی به توطئه‌های شوم خود و حقانیت جمهوری ایران اسلامی را نشان می‌دهد.

تحلیل‌ها
حسن عباسی معتقد است فرسودگی تجهیزات و هلی‌کوپترهای استفاده شده در این عملیات و اشتباه استراتژیک و ضعف لجستیک ارتش آمریکا سبب بروز این حادثه شد. به گفته وی از آنجائیکه فرمانده تفنگداران آمریکایی می‌دانست که قرار است این بالگردها در ورزشگاه امجدیه تهران باقی بماند، بالگردهای فرسوده را به طبس فرستاد.

سرهنگ جیمز کایل فرمانده هوایی عملیات، پنج مشکل اصلی را مطرح می‌کند که به نظرش دلایل اصلی شکست نیروهای آمریکا بودند: اشتباه در پیش‌بینی وضع هوا، ضعف در استفاده از ابزار ارتباطی و نقص کنترل و فرماندهی، مورد سؤال بودن تصمیم توقف خلبانان، محدودیت‌های تاکتیکی نامعقول و فاکتورهای برنامه‌ریزی پرواز.

جولیتو کیه‌زا، روزنامه‌نگار ایتالیایی، در کتابی با عنوان «هدف تهران: تهاجم کارتر و وقایع پشت پرده»، با بررسی منابع خبری و اطلاعاتی مختلف، چنین نتیجه‌گیری کرده است که شوروی که در آن زمان، افغانستان را به اشغال خود درآورده بود، از همان ابتدای عملیات تهاجم آمریکا، کلیه تماس‌های مخابراتی و حرکت‌های نیروهای آمریکایی را زیر نظر داشته و از طریق تماس با کاخ سفید، تقاضای قطع فوری عملیات را کرده و گفته که در غیر این صورت به پشتیبانی ایران، دخالت نظامی خواهد کرد و بعد از این تماس است که کارتر تصمیم به قطع عملیات می‌گیرد.

انتهای خبر/