توسعه «سرخس» با احیای آثار تاریخی راه ابریشم

به گزارش خبرنگار گروه اجتماعی پایگاه خبری تحلیلی «صبح توس»؛ شهرستان سرخس که به نام چهارراه تاریخ اقوام شناخته می‌شود و شاهراه ارتباطی جاده ابریشم است، این روزها با اجرای پروژه‌های عمرانی و فرهنگی، به‌دنبال احیای ظرفیت‌های میراث کهن خود است.

ثبت جهانی کاروانسرای رباط شرف، اجرای پروژه توسعه پیرامونی مجموعه آرامگاه تاریخی بابا لقمان به مساحت چهار هکتار، پیگیری جذب سرمایه‌گذاران و تعریف «مسیر گردشگری دوره‌ای»، می‌تواند سرخس را به یکی از قطب‌های گردشگری شرق کشور تبدیل کند.

ثبت ۴۶ اثر تاریخی سرخس در فهرست آثار ملی

سرپرست نمایندگی میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری شهرستان سرخس در گفتگو با خبرنگار ما اظهار کرد: شهرستان سرخس تا بهمن ۱۴۰۳ دارای ۴۴ اثر ثبت‌ شده در فهرست ملی میراث فرهنگی بوده که دو اثر جدید نیز در پایان سال گذشته به این فهرست اضافه شد و تعداد آثار ثبت‌ شده شهرستان به ۴۶ اثر رسید.

ابراهیم شعبان‌پور تصریح کرد: از میان این آثار، ۱۸ مورد بناهای تاریخی شامل کاروانسرای رباط شرف، آرامگاه بابا لقمان، سیلوهای گندم، محوطه‌ها و تپه‌های تاریخی هستند.

وی خاطرنشان کرد: برای توسعه این آثار ۱۲ میلیارد تومان اختصاص یافته است که از این مبلغ، ۲ میلیارد تومان برای احیای بناهای تاریخی در نظر گرفته شده است؛ این اعتبار باید تا پایان شهریور ۱۴۰۴ هزینه شود.

«سرخس» از دیرباز محل تلاقی پنج استان تاریخی خراسان بزرگ بوده است؛ این منطقه که بخش مهمی از مسیر جاده ابریشم را شامل می‌شود، همواره نقش کلیدی در اقتصاد و امنیت منطقه‌ای ایفا کرده است.

سرپرست نمایندگی میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری شهرستان سرخس در ادامه گفت: در شهریور ۱۴۰۳ کاروانسرای رباط شرف سرخس از مهم‌ترین بناهای تاریخی منطقه در فهرست میراث جهانی ثبت شد.

شعبان‌پور بیان کرد: این بنا که موزه آجرکاری جهان محسوب می‌شود، دارای ۵۴ نوع آجرکاری متفاوت بوده و یکی از شاخص‌ترین آثار ایران به شمار می‌آید؛ حفاظت از این اثر و آثار تاریخی دیگر شهرستان با تأمین ۷۵۰ میلیون تومان اعتبار اضطراری در حال انجام است.

اختصاص اعتبار ۱۰ میلیاردی برای آرامگاه بابا لقمان

وی عنوان کرد: یکی از مهم‌ترین اقدامات دیگر در حوزه میراث فرهنگی، توسعه فضای پیرامونی مجموعه بابا لقمان و محوطه‌سازی این بنا است که در حال حاضر ۵ میلیارد و ۸۰۰ میلیون تومان اعتبار برای این پروژه از اعتبارات متوازن شهرستانی و ۵ میلیارد تومان دیگر با پیگیری فرماندار شهرستان از محل مسئولیت‌های اجتماعی وزارت نفت اختصاص یافته است.

سرپرست نمایندگی میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری شهرستان سرخس با اشاره به اینکه شهرداری و شورای شهر سرخس برای ساماندهی بنای تاریخی بابا لقمان پای کار آمدند، گفت: قرار است این اعتبار نیز در اختیار شهرداری قرار بگیرد و تا پایان سال ۱۴۰۵، طرح باغ ایرانی - اسلامی که قبلاً مصوب شده بود، به نقطه مطلوبی برسد.

شعبان‌پور یادآور شد: این پروژه شامل فضاسازی، مبلمان شهری، روشنایی، پوشش گیاهی و تأسیسات مکانیکی و الکتریکی است؛ برآورد ما این است که این پروژه به بیش از ۲۵ میلیارد تومان اعتبار نیاز دارد.

گفتنی است؛ خردادماه سال ۱۳۹۸ سه هکتار از اراضی اطراف بنای تاریخی بابا لقمان سرخس توسط آستان قدس رضوی به میراث فرهنگی واگذار شد تا در اطراف این بنای تاریخی یک باغ ایرانی - اسلامی ساخته شود.

بنای تاریخی بابا لقمان به شماره ۱۶۵ در سال ۱۳۱۰ در فهرست آثار ملی کشور به ثبت رسیده و عمده فعالیت‌های مرمتی بر روی این بنا پس از انقلاب انجام شده است.

اداره کل میراث فرهنگی استان خراسان رضوی برای ساماندهی محوطه اطراف بابا لقمان اقدام به تهیه طرح باغ ایرانی - اسلامی و تصویب آن در شورای فنی استان کرده بود و اجرای این طرح مستلزم واگذاری سه هکتار از اراضی اطراف این بنا به میراث فرهنگی بود که این اتفاق در خردادماه ۱۳۹۸ محقق شد.

این باغ با دیوار آجری با المان‌های معماری اسلامی محصور و دارای سردرب ایوانی شکل است و مشابه این طرح در شهر کلات و در اطراف بنای قصر خورشید اجرا شده است.

تعریف «مسیر گردشگری دوره‌ای» برای سرخس

شعبان‌پور در ادامه با اشاره به تعریف «مسیر گردشگری دوره‌ای» برای سرخس خاطرنشان کرد: در حوزه گردشگری، به‌دنبال طراحی «مسیر گردشگری دوره‌ای»  برای شهرستان هستیم که هدف آن یکپارچه‌سازی مسیرهای گردشگری و ایجاد تجربه‌ای هماهنگ برای بازدیدکنندگان است.

سرپرست نمایندگی میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری شهرستان سرخس عنوان کرد: علاوه بر این، نوروزگاه مشترک با کشور ترکمنستان در نوروز سال ۱۴۰۵ برنامه‌ریزی شده تا تعاملات فرهنگی میان دو کشور تقویت شود.

شعبان‌پور تصریح کرد: همچنین طرح اثر تاریخی «پل خاتون»، به‌عنوان نماد دوستی میان ایران و ترکمنستان با همکاری دو کشور در حال تدوین است و جلساتی با سرکنسول ترکمنستان در مشهد برای بررسی این طرح برگزار شده است.

حضور هنرمندان سرخس در نمایشگاه‌های ملی و بین‌المللی

وی در ادامه گفت: شهرستان سرخس پس از هشت سال، حضور موفقی در نمایشگاه بین‌المللی مشهد داشت و توانست دو غرفه را در بخش‌های گردشگری و صنایع‌ دستی ارائه کند؛ این غرفه‌ها توانست توجه مسئولان کشوری از جمله معاون گردشگری وزارت میراث فرهنگی و سخنگوی دولت را نسبت به ظرفیت‌های فرهنگی منطقه جلب کند.

سرپرست نمایندگی میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری شهرستان سرخس بیان کرد: همچنین برگزاری جشنواره‌ در آرامگاه بابا لقمان و نشست تخصصی در کاروانسرای رباط شرف نیز برنامه‌ریزی شده است.

شعبان‌پور به اقدامات در حوزه باستان‌شناسی پرداخت و اظهار کرد: در حوزه باستان‌شناسی، تپه‌های تاریخی سرخس در دستور بررسی قرار گرفتند و اداره کل میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری خراسان رضوی به‌دنبال تأمین اعتبار برای انجام پژوهش‌های باستان‌شناسی است؛ قرار است جلسه‌ای با فرماندار شهرستان برگزار کنیم تا منابع مالی برای تعیین حریم و گمانه‌زنی آثار تاریخی تأمین شود.

ظرفیت بالای سرخس در جذب گردشگران داخلی و خارجی

وی در ادامه به استقبال بالای گردشگران از آثار تاریخی شهرستان سرخس اشاره و خاطرنشان کرد: مجموعه تاریخی آرامگاه بابا لقمان در سال ۱۴۰۳ بیش از ۲۳ هزار بازدیدکننده داشته است که حدود ۴۰۰ نفر از آن‌ها گردشگران خارجی بودند.

سرپرست نمایندگی میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری شهرستان سرخس اضافه کرد: همچنین در دو ماهه نخست امسال، ۹ هزار و ۹۰۰ نفر از این مجموعه تاریخی دیدن کردند.

به گفته شعبان‌پور این میزان بازدید، نشان‌دهنده ظرفیت بالای شهرستان سرخس در جذب گردشگران داخلی و خارجی است.

لازم به ذکر است، توسعه و ساماندهی آثار تاریخی و گردشگری شهرستان سرخس نیازمند حمایت نهادهای اجرایی مربوطه، سرمایه‌گذاران بخش خصوصی و مشارکت فعال فرمانداری این شهرستان است.

تلاش‌ها برای رونق گردشگری و احیای میراث فرهنگی شهرستان سرخس باید با حمایت تمامی دستگاه‌های مسئول تداوم داشته باشد تا این منطقه با توجه به ظرفیت‌های گردشگری و آثار تاریخی مهمی چون رباط شرف و آرامگاه بابا لقمان به یکی از مقاصد مهم گردشگری کشور تبدیل شود.

انتهای خبر/