آموزش تحمیلی عامل گریز نسل جوان

حجت‌الاسلام علی فیضی شاه‌نشین در گفتگو با خبرنگار گروه اجتماعی پایگاه خبری تحلیلی «صبح توس»؛ درباره چالش‌ها و راهکارهای تربیت مذهبی نسل جدید، اظهار داشت: پیش از هر چیز باید بپذیریم که دنیای امروز با گذشته تفاوت بسیاری کرده است. جوانان ما در دریایی از اطلاعات غوطه‌ورند و هر لحظه ممکن است با شبهات مختلفی مواجه شوند. بنابراین، اولین گام این است که پیش‌دستی کنیم. یعنی به جای آنکه منتظر بمانیم تا شبهه ایجاد شود و بعد پاسخ دهیم، باید باید والدین و مربیان تربیتی، احادیث و روایات را در باب‌های تربیتی مطالعه و عملیاتی نمایند و محتوای جذاب و قوی تولید کنیم تا اصلاً زمینه برای شبهه باقی نماند.  

وی افزود: برای این کار، سه رکن اساسی داریم، یعنی مخاطب‌شناسی، روش‌شناسی و محتواسازی. باید بدانیم با چه کسی صحبت می‌کنیم، با چه زبانی و چه محتوایی. جوان امروز به دنبال منطق و کاربرد عملی است. گرچه به سخنرانی‌های یک طرفه و کلیشه‌ای تاثیر خودشان را دارند و لازم هستند به علاوه باید از ابزارهای نوین مانند فضای مجازی، انیمیشن، پادکست و حتی بازی‌های رایانه‌ای استفاده کنیم تا پیام دینی را به زبان روز منتقل کنیم.

مدیر تعلیم و تربیت بسیج دانش‌آموزی صالح آباد تصریح کرد: خانواده، پایه‌ترین نهاد تربیتی است، اما متأسفانه برخی خانواده‌ها تصور می‌کنند تربیت دینی یعنی صرفاً گفتنِ نماز بخوان یا حجاب را رعایت کردن در حالیکه تربیت واقعی، فرآیندی تدریجی و مبتنی بر الگودهی است. اگر پدری خودش نمازش را تأخیر می‌اندازد، چگونه انتظار دارد فرزندش نماز اول وقت بخواند؟  

وی در ادامه اظهار کرد: پیشنهاد من به خانواده‌ها این است که اول خودسازی کنند، بعد فرزندپروری. یعنی ابتدا خودشان را اصلاح کنند، سپس با رفتارهای عملی، الگوی مناسبی برای فرزندان باشند. همچنین، فضای خانه باید فضای پرسش و گفت‌وگو باشد، نه فضای تحکم و یک‌طرفه‌گویی. باید اجازه داد نوجوان سؤال کند، حتی اگر سؤالش به ظاهر ساده یا چالشی باشد.  

فیضی شا‌ه‌نشین با اشاره به روش‌های آموزشی تأکید کرد: روش‌های سنتی در جای خود ارزشمندند، اما کافی نیستند. شما تصور کنید در عصری که یک نوجوان با چند کلیک به هر اطلاعاتی دسترسی دارد، بخواهیم او را با روش‌های خشک و یک‌جانبه تحت تأثیر قرار دهیم. این روش‌ها نه‌تنها کارایی ندارند، بلکه ممکن است اثر معکوس هم بگذارند.  

وی خاطرنشان کرد: به جای این روش‌ها، باید به سمت آموزش تعاملی و مهارت‌محور برویم که باید در تمام این روش های خلاقانه به مخاطب از حیث سن، جنسیت، سواد و صنف توجه گردد. به‌طور مثال گفت‌وگوی دوطرفه به جای سخنرانی باشد، داستان‌گویی و نمایش به جای تلقین محفوظات، فعالیت‌های گروهی مانند اردوهای جهادی یا برنامه‌های نیکوکاری و استفاده از هنر مثل فیلم و تئاتر و...  

وی با اشاره به ضعف‌های نظام آموزشی بیان داشت: بزرگ‌ترین ضعف، تحمیلی و غیرپویا بودن آموزش‌ها است. متأسفانه در بسیاری از مدارس، معلم دینی صرفاً مطالب کتاب را می‌خواند و دانش‌آموز هم فقط برای نمره حفظ می‌کند. این روش نه‌تنها اثرگذار نیست، بلکه ممکن است باعث گریز نوجوان از دین شود.  

وی در تشریح راهکارها افزود: راه حل این است که معلمان دینی باید الگو باشند؛ اگر معلمی خودش پایبند به اخلاق و احکام نباشد، چگونه می‌تواند دیگران را تربیت کند؛ آموزش باید پژوهش‌محور باشد؛ به جای حفظ کردن، دانش‌آموزان را به تحقیق واداریم. تربیت دینی باید با زندگی عجین شود؛ یعنی نشان دهیم که دین فقط برای مسجد نیست، بلکه در کسب و کار، روابط اجتماعی و حتی مدیریت زمان هم راهکار دارد.  

فیضی شاه‌نشین در پایان با بیان نکته پایانی تصریح کرد:تربیت، فرآیندی تدریجی و همه‌جانبه است. خانواده، مدرسه و رسانه باید همراه هم باشند. اگر می‌خواهیم نسل آینده با ایمان و آگاه پرورش یابد، باید همراه زمان پیش برویم، نه در مقابل آن.

انتهای خبر/